Nước Cờ Của Mẹ

1.

Nhìn bàn cà phê bị lật tung, ly tách văng vãi khắp sàn, tôi chết lặng.

Chưa kịp phản ứng, mẹ đã lao thẳng đến trước mặt khách hàng của tôi.

Anh ta lúng túng, vội lau những vệt cà phê loang lổ trên áo sơ mi.

Mẹ tôi thì nắm chặt cổ áo anh, gào lên giữa đám đông:

“Đồ cóc ghẻ mà cũng dám mơ ăn thịt thiên nga? Mày soi gương đi, xem có xứng với con tao không? Tao nói cho mày biết, tao không đồng ý! Mày từ đâu thì cút về đó, đừng có mơ tưởng đến con tao!”

Tôi xấu hổ muốn độn thổ, vội kéo tay mẹ lại.

Nhưng người phụ nữ vốn mềm yếu thường ngày hôm nay lại hất mạnh tay tôi ra, gằn giọng:

“Đừng có cản tao!”

Rồi hùng hổ chửi tiếp:

“Loại đàn ông rác rưởi như mày tao gặp nhiều rồi. Thấy con tao có tiền, muốn ăn bám phải không? Tao khinh!”

Sau đó bà quay sang nhìn tôi, ánh mắt vừa giận vừa đau:

“Mày sao mà hèn thế, không có đàn ông thì sống không nổi à? Cứ phải hạ mình nịnh bợ? Tao dạy mày sống như nữ chính, vậy mà mày làm tao thất vọng quá!”

Tôi chết lặng, không nhận ra đây còn là mẹ mình nữa.

Quán cà phê giữa trung tâm thương mại đông nghịt, người ta tò mò dừng lại xem, có kẻ còn giơ điện thoại quay.

Mẹ vẫn mắng không ngừng, càng mắng càng khó nghe.

Tôi tức muốn nổ tung, chỉ kịp thanh toán tiền đền cốc chén rồi quay sang khách hàng:

“Xin lỗi, hôm khác tôi sẽ đền bù.”

Sau đó kéo mẹ đang chửi hăng ra khỏi quán.

Dọc đường, bà vẫn không buông tha:

“Con nhìn cái thằng đó đi, mày đúng là đói khát đến mờ mắt rồi! Có tiền thì biết bao việc để làm, bao nơi để đi, lại đem đi mời đàn ông uống cà phê!”

Ra đến bãi xe, tôi không kìm nổi nữa, hét lên:

“Mẹ im đi!”

Tôi tức phát điên:

“Đó là khách hàng của con! Ba tháng nay con mới thương lượng được hợp đồng, mẹ phá hỏng hết rồi, mẹ có biết không?”

Mẹ tôi sững sờ, bối rối lắp bắp:

“Thật… thật chỉ là khách hàng thôi à, không phải bạn trai?”

Bà chau mày, gương mặt vừa hoang mang vừa có chút sợ hãi.

Sau này, khi tôi ngày càng mạnh mẽ còn bà thì dần già yếu, tôi nhiều lần bắt gặp ánh mắt ấy: vừa né tránh, vừa tội nghiệp.

Trước kia thấy vậy, tôi còn tự trách bản thân, nghĩ có lẽ mình quá cứng nhắc, đem thói quen làm việc áp đặt vào gia đình, quên rằng bà là mẹ mình.

Nhưng hôm nay tôi thực sự bùng nổ:

“Quán cà phê ngay cạnh công ty con, biết bao nhiêu người quen! Giờ thì con mất mặt đến mức nào rồi? Cho dù đó là bạn trai, mẹ cũng không có quyền lăng mạ, hắt cà phê vào người ta!”

Mắt bà lập tức đỏ hoe, bàn tay run run giơ lên rồi lại hạ xuống, giọng nghẹn lại:

“Vi Vi, mẹ có gây họa cho con không? Mẹ xin lỗi… mẹ chỉ lo cho con thôi, mẹ thật sự sợ con khổ!”

Lại cái chiêu “vì tốt cho con” nhưng toàn làm tôi đau lòng!

Ngực tôi nghẹn cứng, chẳng thốt nổi một lời.

Trong lòng lại dấy lên một nỗi nghi hoặc:

Tôi đã ngoài ba mươi, nếu thật sự yêu đương thì có sao?

Hà cớ gì phải lo lắng đến mức lật cả bàn?

2.

Trên đường về, mẹ vẫn lải nhải, nói đi nói lại chỉ một câu: “Đàn ông không đáng tin, độc thân mới hạnh phúc.”

Bà bắt tôi phải cam đoan nhiều lần rằng tuyệt đối không được kết hôn.

Tôi nghe đến phát chán, chẳng buồn cãi lại, chỉ im lặng lái xe, nhìn những ánh đèn đường trôi vùn vụt qua cửa kính.

Trong lòng tôi dấy lên một nỗi lạ lùng—phản ứng của mẹ hôm nay khác hẳn mọi khi.

Trước giờ bà chưa bao giờ ép tôi cưới chồng.

Tôi từng nghĩ bà là người thông suốt, hiểu rằng nhiều gia đình tan nát chỉ vì chuyện thúc ép cưới xin, con gái bỏ nhà đi, mẹ con đoạn tuyệt, nên bà chọn cách thuận theo tự nhiên.

Tôi còn khoe với bạn thân: “Mẹ tao dù trọng nam khinh nữ, nhưng riêng chuyện cưới xin thì rất tôn trọng tao. Thật may mắn, tao không phải chịu áp lực gia đình.”

Lũ bạn còn ghen tị, không ngờ người nhìn truyền thống như mẹ tôi lại cởi mở đến vậy.

Giờ mới thấy, đâu phải cởi mở, mà là cực đoan—thậm chí là… sợ hãi.

Bà dường như rất sợ tôi kết hôn. Nhưng rốt cuộc bà sợ điều gì?

Thấy tôi không hưởng ứng, bà càng ra sức thuyết phục:

“Con không biết bây giờ câu cửa miệng là gì sao? ‘Không cưới không sinh, bình an cả đời’ đó!

Con gái mà lấy chồng thì phải hầu hạ nhà chồng, sinh con đẻ cái, sự nghiệp tiêu tan, thân hình xuống cấp. Đến tuổi như mẹ, đau lưng mỏi gối, ho một tiếng cũng són tiểu.

Vi Vi à, mẹ không muốn con đi vào vết xe đổ của mẹ. Thời đại bây giờ tốt biết bao, phụ nữ có thể xây dựng sự nghiệp, sống cho chính mình. Như con hiện tại, sự nghiệp thành công, muốn làm gì thì làm. Đừng để những tư tưởng cũ trói buộc!”

Nghe thì đúng là hợp với quan điểm của tôi.

Nhưng tôi vẫn thử hỏi một câu mà bất cứ người lớn tuổi nào cũng lo:

“Không sợ sau này con già, không ai bên cạnh chăm sóc, không con cái thì lấy ai phụng dưỡng?”

Mẹ buột miệng đáp ngay:

“Có con thì được ích gì? Bây giờ trẻ con toàn ích kỷ, sinh ra cũng chẳng để làm gì!”

Nói xong, bà còn lẩm bẩm thêm:

“Mẹ chỉ thương con, sinh con vất vả lắm…”

3.

Đến câu cuối, giọng bà nghẹn lại.

Tôi thở dài, cơn giận cũng vơi đi phần nào.

Dù sao cũng là mẹ ruột, tôi nào nỡ giận mãi. Cuối cùng, tôi đành dịu giọng trấn an:

“Mẹ yên tâm, con không định kết hôn, cũng chẳng định sinh con.”

Nhưng tôi nhấn mạnh thêm:

“Còn chuyện lật bàn hôm nay, tuyệt đối không được có lần thứ hai!”

Mẹ lập tức mỉm cười, vội vàng gật đầu:

“Con cứ yên tâm, hôm nay mẹ chỉ lo quá thôi. Sau này con đừng gặp gỡ đàn ông nữa là được. Muốn gặp khách thì hẹn ở văn phòng. Nhỡ đâu lại gặp kẻ xấu thì sao?”

Tôi lười giải thích, chỉ im lặng lái xe.

Đúng lúc đó, điện thoại mẹ reo. Giọng oang oang của em trai tôi – Hà Tử Cường vang lên:

“Mẹ, Yến Yến có rồi, vừa khám xong xác nhận rồi! Mẹ sắp có cháu rồi!”

Tôi vô thức nhíu mày, liếc sang mẹ.

Khuôn mặt bà lập tức nở hoa, vui sướng đến mức múa tay múa chân:

“Thật có rồi à? Ôi chao, tốt quá, mẹ mong ngày này biết bao! Lần này chắc chắn là con trai! Mẹ đang ngồi trên xe chị con đây, tụi bay mau về để cả nhà ăn mừng nào!”

Cúp máy, bà khó giấu nổi sự hân hoan, liên tục lẩm bẩm:

“Ôi chao, tuyệt quá… mẹ đã bảo với em con rồi, một đứa con gái thì sao đủ. Nhất định phải sinh thêm. Hai năm nữa sinh tiếp một đứa, ba đứa mới vừa đẹp. Nhà họ Hà chúng ta phải đông con đông cháu thì dòng họ mới hưng thịnh.”

Tôi chần chừ đạp phanh, tấp xe vào lề, nhìn thẳng vào bà:

“Hà Tử Cường với vợ đều thất nghiệp, sinh ba đứa thì ai nuôi?”

Nụ cười trên gương mặt mẹ lập tức biến mất, cau mày:

“Ý mày là gì?”

“Con chẳng có ý gì, chỉ là… bây giờ ăn ở cũng dựa vào con, một đứa còn phải nhờ con chu cấp. Sinh thêm nữa thì áp lực lớn lắm.”

Mẹ sốt ruột, buột miệng:

“Áp lực cái gì, con kiếm được bao nhiêu tiền, hở tay một chút cho em con, đừng nói ba đứa, mười đứa cũng nuôi nổi!”

Tôi nheo mắt nhìn mẹ:

“Hóa ra mẹ định để con nuôi chúng cả đời?”

Mẹ nhận ra tôi bắt đầu nổi giận, liền nắm tay tôi, giọng vừa đáng thương vừa nài nỉ:

“Mẹ không có ý đó, con nào mẹ cũng thương. Nhưng em con sức khỏe yếu, đâu được như con. Sau này mẹ không còn nữa thì nó biết làm sao? Con không giúp thì nó sống thế nào?”

Lúc nào bà cũng vin vào cớ “Tử Cường sức khỏe kém”.

Bà từng nói do sinh tôi mà cơ thể bị tổn thương, khiến thai em trai không ổn, lớn lên mới yếu ớt.

Ý ngầm rằng tôi chính là nguyên nhân, phải gánh cái nợ này.

Vì “sức khỏe kém” nên nó không thể làm việc nặng.

Vì “sức khỏe kém” nên nó chẳng học hành đến nơi đến chốn.

Thế là chỉ quanh quẩn ở nhà, ăn bám.

Nực cười ở chỗ, sức khỏe kém thế mà chẳng ngăn nó cưới vợ, sinh con.

Tôi rút tay về, lạnh nhạt nói:

“Sức khỏe kém thì đừng đẻ nhiều. Có bé Tâm Tâm là đủ, đẻ thêm chỉ khổ cả nhà.”

Mẹ tôi lập tức bùng nổ:

“Sao mà đủ! Không có con thì sau này già phải vào viện dưỡng lão, tủi thân biết chừng nào! Chỉ trông chờ một đứa con gái thì được gì, phải có con trai! Nhiều con nhiều cháu mới gọi là hạnh phúc!”

Nhìn mẹ kích động như thế, trong lòng tôi bỗng sáng tỏ.

Thì ra tôi có thể không con, nhưng em trai thì không được.

Nếu “nhiều con nhiều cháu” mới là thước đo hạnh phúc,

thì tôi có thể không hạnh phúc, nhưng em trai nhất định phải hạnh phúc!

(Còn tiếp)